دكتر محمود اكرامي: کتاب «اژدهاکشان» يوسف عليخاني علاوه بر ويژگي هايي که در حيطه داستان و داستان نويسي از قبيل کشش ، شخصيت پردازي درست ، فضاسازي ، جدال و... دارد، از بعد مردم شناسي بويژه در حيطه فولکلور، اثري شايسته دقت و توجه است .
در عصري که بعد معنوي فرهنگ يا فرهنگ معنوي نسبت به بعد مادي فرهنگ يا فرهنگ مادي دچار بي مهري و کم توجهي شده است و دانش عاميانه يا فولکلور به تهمت خرافه گرايي و خرافه پرستي دچار شده و با تازيانه مدرنيته و نوگرايي در هم کوبيده مي شود و گاهي تصوير کشيده شده بر ديواره يک غار از دانش ستاره شناسي ، طب عاميانه ، آداب و رسوم و... يک ملت باارزش تر مي شود، اين گونه کتابها که حاوي و حامل ميراث معنوي ايران يا بخشي از مردم ايران هستند، شايسته تحسين اند.
1- کتاب اژدهاکشان با گويش مردم منطقه ميلک نوشته شده و از نظر زبان شناسي اجتماعي ، اثري درخور توجه است ؛ چرا که اين گويش در حيطه ارتباطات کلامي اين مردم رايج بوده و نوع و دايره ارتباطي آنها را تعريف و تحت تاثير قرار مي دهد. ضمن اين که بنا به اعتقاد مردم شناسان و جامه شناسي ، پرداختن به اين گونه گويش ها علاوه بر بعد اجتماعي از حيث فرهنگي و سياسي نيز از اهميت ويژه اي برخوردار است .
2- استفاده از اين گويش در کتاب باعث ثبت و ضبط، حفظ و نگهداري اين گويش مي شود که مي تواند از انقراض اين گويش در هجوم سيل مدرنيته و يکسان سازي زبان و به قول گابريل تارد پديده همگان جلوگيري کند در واقع گامي مثبت در راستاي حفظ ميراث معنوي فرهنگ اين مرز و بوم است .
3- از آنجا که زبان يا گويش معناها، عادات ، آداب ، باورها و اعتقادات مردم را با خود حمل و در فرآيند ارتباط نقش نماد را ايفا مي کنند، استفاده از اين گويش باعث حفظ و نگهداري معنا و ارزش ها و اعتقادات مردم اين منطقه شده و از زوال فرهنگي که اين روزها به عنوان يکي از عارضه هاي جدي فرهنگ است ، جلوگيري مي کند.

4- اين کتاب به هويت يابي تاريخي و خودباوري مردم منطقه کمک شاياني خواهد کرد. متاسفانه به دلايل متعدد، جريان انتقال فرهنگي در برخي موارد با انقطاع مواجه شده و برخي جوانان از گذشته خودشان اطلاع چنداني ندارند و عده اي نيز در پي انکار آن هستند که در اين وانفسا، اين اثر مي تواند در جريان هويت يابي جوانان منطقه موثر باشد.

5- دو ويژگي رئال بودن و استفاده از زبان گفتاري مردم منطقه و استفاده از نامهايي که هنوز در منطقه رايج است مثل گرگعلي ، قدم بخير، مشدي گلجهان ، صفي خان ، مشدي گلنار و ... باورپذيري اين داستان را بيش از پيش افزايش مي دهد که شايان توجه است .به هر حال يک عمر مي توان سخن از زلف يار گفت ، ولي کوتاه سخن اين که کتاب اژدهاکشان از حيث مردم شناسي و زبان شناسي جاي بحث و تامل بسياري دارد که در اين مقال نمي گنجد و اين زمان بگذار تا وقت دگر.

***

اژدهاكُشان - مجموعه داستان - يوسف عليخاني